Çocuklara kitap okumayı nasıl sevdirebiliriz?

Araştırmalar gösteriyor ki yeni yürümeye başlayan çocuğunuzun artık el koordinasyonu da iyileşmeye başlamıştır. Okul öncesi dönemde çocuğunuzun yapmaya çalıştığı yazma ve çizme taklidi hareketler onun ilerde karşılaşacağı karmaşık okuma ve yazma sürecini kavrayabilmesine yardımcı olmaktadır. Bu dönemde ebeveylerin çocuğuna erken bir kitap sevgisi aşılaması, her sayede onu okumaya maruz bırakması ve çocuğun içindeki bu dürtüsünü iyice harekete geçirmesi gerekmektedir. Ebeveynlerin çocukta bu ilgi ve isteğin gelişmesini sağlaması aşağıdaki kısa bilgilerle mümkün olabilir.

1. Kırtasiyeyi sevdirin. Boya kalemlerine, işaretleyicilere ve diğer çizim metaryallerine kolay erişimi sağlamak ilk yapmanız gereken şeydir. Aldığınız bu materyaller sayesinde çocuğunuz onlarla oynamaya ve bir şeyler karalamaya kendiliğinden başlayacaktır. Ardından ona en sevdiği hikayeyi okuyarak hikayeyi anlatan güzel bir resim yapmasını da isteyebilirsiniz. Bu resim bir kopyasından öte onun kendi yorumu olsun.

2. Okuduğunuz kitabı parmakla takip edin. Ona hikaye ya da bir masal okurken parmağınızla okuduğunuz kısmın altından takip ediniz. Bu durum bir süre sonra çocuğunuzun çıkardığınız seslerlerin gördüğü harflerden geldiğini anlamasına yardımcı olacaktır.

3. Kitap okurken onunla konuşun. Hikaye ile ilgili dikkatini çeken sorular sormaya da gayret gösterin. (“Neden öfkeli olduğunu düşünüyorsun?”) Yeni kelimeleri ve kavramları da açıklamayı ihmal etmeyin. Tüm bunları yaparken de hikayeyi akıcı tutmaya çalışın.

4. Dinleyin ve yazın. Çocuğunuz ile birlikte gürültülü bir parkı ya da mahallenizin sessiz sakin bir köşesini ziyaret edin. Çocuğunuza bir gürültü duyduğunda o sesle ilgili olarak sizi bilgilendirmesini isteyin. Ardından duyduğu sesi taklit ettirin. Onunla birlikte bu sesi yazmaya çalışın. Çıkan bu sese göre harflerin de şekil aldığını görmesi ses ile harf uyumunu tanımasını kolaylaştıracaktır.

5. Yiyecek ile okunan kitap arasında kurulan bağı destekleyin. Okuduğunuz hikaye ya da masal ile ilgili dikkat çeken güzel bir yiyeceği hazırlayarak çocuğunuza servis edin. Okunan kitaba bu durum ilgi ve bağlılığın artmasını sağlayacaktır. Orada en sevdiği karakterin yediği yiyecek hem kitaba ilgiyi güçlü tutacak hem de okumaya olan isteğini güçlendirecektir.

6. Bir kıyafet ile okumayı destekleyin. Okuduğunuz kitaba göre çocuğunuzun sevdiği kahramanlardan birinin en dikkat çeken aksesuar ya da kıyafetini çocuğunuza alın. Okuma sırasında kıyafeti giymek onu karakterle özdeşleştirecek ve çocuğunuzu iyice hikayenin içine çekecektir.

7. Tv zamanından kazanın. İzlediği TV programında okuma yazma duyarlılığını geliştirecek şeylere dikkatini çekerseniz (örneğin bir altyazı) yine okuma sırasında yaptığınız “parmakla takip etme” gibi çocuğunuz kahramının çıkardığı sesler ile harflerin uyumuna zamanla aşina olacaktır.

8. Çocuğunuza bir okuma alanı oluşturun. Bu alan sadece rahat olmalı bunun için okuma bölümünde yastıklara, doldurulmuş oyuncak hayvanlara ve bir kitap sepetine yer verebilirsiniz. Ona özel olan bu alan onun okuma ve yazma ilgisini daima diri tutacaktır.

9. Kitap seçimine dikkat edin. Henüz yeni yürümeye başlamış çocuğunuz için kitap seçerken şu noktalara dikkat etmeniz onun okuma ve yazma alışkanlığı kazanmasını sağlamada size faydalı olacaktır.

Çocuğunuzun ezberleyebileceği basit metinler içeren kitaplar seçin. Bu durum bir kelimeyi tanımaya çalışırken ona kolaylık sağlayacaktır. Güncel yayınları da göz önünde bulundurarak yeni karakterler içiren, onların ufuklarını genişletecek kitaplar alın. Arkadaş edinme, okula gitme, doktor ziyareti gibi konularda seçeceğiniz güzel kitaplar çocuğunuzun sosyal ve psikolojik gelişimine de fayda sağlayacaktır.