Reggio Emilia Yaklaşımı

Reggio Emilia Yaklaşımı adını İtalya’nın kuzeyinde yer alan yüz elli bin nüfuslu Reggio Emilia şehrinden almıştır. 2. Dünya Savaşı sonrasında Reggio Emilia halkının girişimiyle başlamıştır. Halkın desteğiyle bir okul inşa edilmiştir. Okulun ilk öğretmeni olan Loris Malaguzzi bu yaklaşımın yaratıcısı ve öncüsüdür. “Eğitim her çocuğun hakkı” olduğu düşüncesiyle çalışmalarını sürdüren bu yaklaşım, temel felsefesini; John Dewey, Jean Piaget, Barbara Biber, Erik Erikson gibi düşünürlerin fikirlerinden almıştır.

Reggio Emilia Yaklaşımında Çocuk

Çocuklara bireysel olarak yaklaşmanın yanında, çocuğun ailesi, arkadaşları, okulu ve içinde yaşadığı toplumla olan ilişkilere de dikkat edilir. Çocuk aciz olarak değil yetişkinlerle aynı saygıyı gören toplumun bir parçası olarak kabul edilmiştir. Çocuklar hayatın anlamını ararken onlara direk cevap vermek yerine, kendilerinin cevabı bulmasına teşvik edilir.

Öğrenme Ortamı

Çocuk gelişimi odaklı bir fiziksel çevrenin hazırlanmasına büyük önem verilmiştir. Öğrenme ortamı, çocuğun öğrenmesinde etkili bir unsur olduğu düşünüldüğü için tasarımına dikkat edilmiştir. Ortamın iç ve dış yapısı özel olarak tasarlanmıştır.

Reggio Emilia okullarında dışarı bakan duvarlardan bir tanesi tamamen camdan oluşmaktadır. Güneşin doğal ışıklarının içeri girmesine büyük önem verilmiştir. Sınıflar birbirleriyle bağlantılı şekildedir. Sınıf ortamı öğretmenin kendisi gibi “üçüncü öğretmen” görevi görmüştür. Sınıf tasarımında nötr renkler, konforlu kanepeler, materyaller bu anlayışın ürünüdür. Bu yaklaşımda birçok yere konulan aynalarla çocukların kendilerini, başkalarının gördüğü gibi görmesi sağlanmıştır. Sınıf ortamı rahat ve esnek, şeffaf ve sade düzende kurulmuştur. Çocukların çalılmaları, okulun her yerinde göz hizasında sergilenir.

Reggio Emilia Okullarında Rastlanan Alanlar

Giriş: Çocuklar ve ailelerinin karşılama ortamı olduğu için sıcak bir atmosfer sağlayacak şekilde konforlu yapıdadır.

Mutfak: Bu kısımda çocuklara ev yemekleri pişirilir ve çocukların kendi yemeklerini hazırlamasına katkıda bulunulur.

Piazza (Meydan): Her sınıfın bağlantısının olduğu ortak birleşme alanıdır. Büyük grup etkinlikleri, okul toplantıları burada yapılır, bazı okullarda yemek alanı olarak da kullanılmaktadır.

Atelier(Sanat atölyesi): Çeşitli görsel sanat alanlarının uğraşı noktasıdır.

Öğretim Yöntemi

Bu yaklaşımın temelinde projeler vardır. Projelerdeki konu seçimi çocukların ilgi ve ihtiyaçları göz önüne alınarak yapılır. Çocukların bilgiyi projeler aracılığıyla edinmesi sağlanır. Projenin konusu çocuk tarafından seçilir. Projeler bir hafta ile birkaç ay kadar sürebilir. Bazı projeler birkaç çocuk tarafından hazırlanırken bazıları da okul, veli, öğrenci ve çevrenin işbirliğiyle gerçekleştirilir. Projeler çocukların yaşam deneyimlerine göre şekillenir. Yapılan bir gezi, okunan bir kitaba göre başlatılabilir. Proje sonunda ortaya çıkan ürün herkesin görebileceği şekilde sergilenir.

Öğretmenin Rolü

Öğretmen, çocukları yönlendirmede rehber görevi görür. Çocukları dinlemek en baş görevidir bu sayede ilgi ve ihtiyaçlarının farkına varabilir. Öğretmen basit soruları ilerleterek çocukların bağımsız ve derin düşünmelerini sağlar. Öğretmen araştırma ve kaynak sunma yoluyla kendi de öğrenir. Araştırmacı gibi dinler, gözlemler ve kayıt tutar.

Görsel sanatlar konusunda eğitim almış atelierista (Görsel sanatlar uzmanı) çocukların gelişimi konusunda velileri bilgilendirir. Hergün diğer öğretmenlerle buluşarak projelerin planlanmasına katkı sağlar. Pedagogista (Çocuk gelişimi ve eğitmeni) uzmanı ise birkaç okuldan sorumludur. Okullarda uygulanan programları bütün olarak inceler ve öğrencilerin eğitsel ihtiyaçlarının karşılanıp karşılanmadığını kontrol eder.

Aile Katılımı

Ailelerle işbirliği önemlidir. Aileler istedikleri zaman okulu ziyaret edebilirler. Öğrenme sürecine katılabilirler. Evdeki eşyalar okula götürülebilir, okuldaki eşyalar da eve taşınabilir. Aileleri her konuda bilgilendirme büyük önem taşır.

Reggio Emilia Okullarının Ortak Fiziki Özellikleri

• Her okulda drama köşesi yer alır. Bu köşe yumuşak, taşınabilir hafiflikte ve aynalıdır. Ayrıca çeşitli kıyafetler ve aksesuarlar yer almaktadır.
• Avluda camekanlı atölye odası vardır. Sanat etkinliği için de artık malzemeler bulunur.
• Her sınıfta sanat odası, ışıklı masa vardır.
• Doğal malzemeler vardır. (yaprak, kozalak, iplik vb.)

Reggio Emilia Yaklaşımı’nın İtalya dışında uygulanmasına yönelik sınırlılıklar bulunmaktadır. Bunun sebebi ise toplum yapısının ve dinamiklerinin farklı olması ve dolayısıyla toplum desteğinin yetersiz kalmasıdır. Bu nedenle İtalya dışında açılmış okullara Reggio Emilia Okulu yerine Reggio Emilia’dan esinlenmiş okullar denir.