Dikkat Eksikliği Nedir?

Dikkat eksikliği son zamanlarda sıklıkla rastlanılan bir özel öğrenme güçlüğüdür. Geçtiğimiz yıllarda yapılan çalışmalar sonucunda ilkokul çağındaki çocukların %40’ında, ortaokul çağındaki çocukların %32’sinde, lise çağındaki çocukların ise %12’sinde dikkat eksiliği problemi bulunmaktadır. Dikkat eksiliğinin bu kadar sık görülmesi öğrencilerin akademik başarısını da düşürmektedir. Çünkü dikkat eksikliği öğrenme süreçleri ile doğrudan bağlantılıdır.

Dikkat eksikliği beraberinde hiperaktivite bozukluğunu da getirmektedir. Yani odaklanmada sorun yaşayan çocukların çoğunda birtakım normal dışı davranışlar da gözlemlenmektedir. Dikkat eksikliği bulunan çocukların çoğunda hızlı konuşma, yerinde duramama, sürekli efor sarf etme, uzun süre hareket etme gibi hiperaktivite bozuklukları bulunmaktadır. Bu iki bozukluğun tıbbi ve eğitsel ifadesi DEHB’dir.

Dikkat eksiliğinin nedenlerini bulmak için geçmişten beri süregelen araştırmalar devam etmektedir. Yapılan araştırmalar sonucunda dikkat eksikliğinin birden çok nedeni olduğu gözlemlenmiştir. Ancak en büyük nedeni beyindeki dopamin ve serotonin gibi kimyasalların dengesizliğidir. Aynı zamanda beyindeki kimyasallar öğrenme süreçlerinde gerilemeye, çok çabuk unutmaya, dikkat süresini azaltmaya ve sosyal ilişkilerde problemlerin yaşanmasına da neden olmaktadır.

Dikkat Eksikliği Nasıl Değerlendirilir?

Dikkat eksikliğinin değerlendirmesi çocuğun ileriki yaşamının daha sağlıklı olması için oldukça önemlidir. Bir çocukta dikkat eksikliği şüphesi var ise çocuğun ayrıntılı değerlendirilmesine ihtiyaç vardır. Çünkü kimi çocuk ortamdaki olumsuz uyaran yüzünden dikkati çok kolay dağılırken kimi çocuk okuduğu metini anlamada dikkat eksikliği yaşayabilmektedir. Sağlıklı bir tanılama yapılabilmesi için değerlendirme sürecinin oldukça kapsamlı olması zorunludur. Bu sebeple tıbbi tanıya kaynaklık edecek öğretmen ve aile görüşleri üzerinde dikkatle durulmalıdır.

Dikkat Eksikliği Olan Çocukların Özellikleri Nelerdir?

Dikkat eksikliği olan çocuklarda birtakım olağandışı davranışlar gözlemlenmektedir. Bu davranışların kısa zamanda fark edilip müdahale edilmesi oldukça büyük önem taşımaktadır. Bu durumda çocuğun birincil bakıcısına oldukça büyük iş düşmektedir. (Konu ile ilgili bir başka yazı için: Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu – Öğretmenlere İpuçları) Dikkat eksikliği yaşayan çocukların özellikleri şunlardır:

• Gerekli öğrenme potansiyeline sahip olmasına rağmen akademik alanda başarısızlık
• Düzensiz odaklanma
• Zaman sınırı olan işleri yapmada zorluk çekme
• Bir işi başlatmada/bitirmede zorluk çekme
• Yazısının kötü olması
• Akran ve sosyal ilişkilerde zorluk çekme
• Takılarak konuşma
• Sergilemesi gereken davranışları zamanında sergileyememe
• Normal dışı davranışlar sergileme
• Duygusal problemler yaşama
• Ayrıntıları önemsememe
• Sık sık hayallere dalma
• Çok çabuk sıkılma