Rehberlik ve Araştırma Merkezleri İşleyişi

Rehberlik ve Araştırma Merkezleri (RAM) özel gereksinimli bireylerin eğitsel kararlarının alınmasında ve kaynaştırma sürecinde çocuğun yönlendirilmesinin yapılması aşamasında önemli kararların alındığı yerlerdir. Bahse konu merkezler özel gereksinimli bireylerin tanılanması ve bu bireylere yönelik danışma hizmetlerinin sunulması amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından her il merkezinde ve ihtiyaç dahilinde ilçe merkezlerinde açılır.

RAM’larda Özel Eğitim Hizmetleri Bölümü ve Rehberlik Hizmetleri Bölümü bulunmaktadır. Bu yazı kapsamı itibariyle RAM’larda özel eğitim hizmetleri bölümündeki süreçler hakkında bilgi verecektir.

RAM’larda hangi işlemler yapılır?

Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliğinde Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinin yönetim esasları ve görevleri belirlenmiştir. Bahse konu mevzuata göre özel eğitim hizmetleri bölümü aşağıdaki işlerin yapılmasından sorumludur;

• Özel gereksinimli bireylerin tespiti için tarama faaliyetleri planlamak ve yapmak.
• Özel gereksinimli bireyin hayatına dokunan kişi ve kurumlara (öğretmen, okul idare personeli, aile) özel eğitim konusunda destek ve eğitimi sağlamak.
• Okullarda açılmış olan ve özel gereksinimli bireylerin dahil olduğu destek eğitim odalarının işleyişlerini düzenleyip, yapılan çalışmaları değerlendirmek.
• Tanılama talebi ile kuruma gelmiş ya da yönlendirilmiş bireylere gerekli olan tanılama ve eğitsel değerlendirme hizmetlerini sağlamak.
• Özel gereksinimli bireylerin devam ettikleri eğitim kurumlarına uyumlarını sağlamak ve gelişimlerini takip etmek.
• Özel eğitim hizmetlerinde kullanılacak olan ölçme ve değerlendirme araçlarını tespit etmek ve rehberlik servislerince kullanımını sağlamak.

RAM’da Tanılama Süreçleri

RAM’larda gerçekleştirilen tanılama süreçleri üstte bahsedildiği üzere Özel Eğitim Hizmetleri bölümü tarafından gerçekleştirilir. Bireyin tanılanmasına yönelik ilk başvuru bireyin öğrenim gördüğü okul müdürlüğü tarafından, birey 18 yaşından büyük ve zihinsel yetersiz değilse kendi tarafından ya da öğrenci velisi tarafından yapılabilir. Eğitsel değerlendirme formu ile yapılan bu başvuruya istinaden, tanılama işlemi RAM içerisinde kurulmuş olan ve içerisinde psikolog, özel eğitim öğretmeni, psikolojik danışman gibi üyelerin bulunabildiği özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından yapılır.

Özel eğitim değerlendirme kurulu bu aşamada çeşitli ölçme araçları kullanır. Yönetmeliğin 10. maddesi uyarınca bu ölçme araçları yetkin olmayan kişiler tarafından kullanılamaz ve ölçmeyi yapan kişi ölçme aracının gerektirdiği tüm kurallara uymakla yükümlüdür.  Bu ölçme sonucunda öğrencinin ihtiyaç duyduğu ek eğitim hizmeti ya da yönlendirme işlemi kurum tarafından gerçekleştirilir.

Konu ile ilgili geniş bilgi için: 
Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği 
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği