Kaynaştırma Eğitimi

Özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin tüm eğitim aktivitelerinin temel amacı bireyin bağımsız ve özgür bir yaşam sürmesini sağlamak ve gelişimini çok yönlü olarak desteklemektir. Doğru eğitime erişebilen özel eğitime ihtiyaç duyan birey, yeteneklerini en iyi düzeyde kullanır, çevreye uyum sağlar. Bu durum onun akademik – sosyal becerilerini destekler ve olumlu bir benlik algısı geliştirmesini sağlar.

Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitiminde ise temel olan ilkelerden birisi eğitim ortamının “en az kısıtlayıcı ortam” olmasıdır. Bu noktada kaynaştırma eğitimi kavramı önem taşır.

Kaynaştırma eğitimi nedir?

Kaynaştırma eğitimi, özel eğitime ihtiyaç duyan bireyin akranları ile birlikte, engele sahip olmayan akranları ile sosyal bütünleşmesini sağlayan ve destek eğitim hizmetlerini içeren özel eğitim uygulamalarıdır.

Kaynaştırma eğitiminin amacı bireyin sahip olduğu engeli yok etmek değil, bireyi toplumla bütünleştirmek (ve toplumu bireyle bütünleştirmek), en az kısıtlanmış ortamda ilgi ve yeteneklerini en iyi durumda kullanabileceği eğitim ortamını sağlamaktır.

Kaynaştırma eğitimi, yalnızca özel eğitime ihtiyaç duyan bireylere değil, sınıftaki tüm bireylere faydalıdır. Kaynaştırma sürecini iyi işletebilen bir öğretmen sınıftaki diğer bireylerin de toplumdaki engelli bireylerin farklılıklarına saygı göstermesini, onları anlamasını sağlar.

Kaynaştırma eğitimi kavramı sıklıkla yalnızca, engelli öğrencinin engelli olmayan akranlarıyla aynı sınıfa yerleştirilmesi olarak algılanmaktadır. Bu algı kısmen doğru olmakla birlikte eksiktir. Kaynaştırma eğitimi, öğretmenin ve okul idaresinin çevrede, programda (bireyselleştirilmiş eğitim programı oluşturma), öğretim yöntem-tekniklerinde çeşitli düzenlemeler yapmalarını ve destek odaları oluşturulmasını gerektirir.

Destek Eğitim Odası

Destek eğitim odası, kaynaştırma öğrencisinin ihtiyaç duydukları eğitimin sınıfta verilemeyen kısmının telafi edilmesi için okul bünyesinde açılmış odalardır. Bu destek odalarında özel eğitim öğretmenleri başta olmak üzere, alan öğretmenleri, sınıf öğretmenleri görev yapabilir.

Destek eğitim odasında bireysel eğitim verilmesi önerilmekte olup, gerekirse öğrenme yeterlilikleri benzer 6 öğrenciden fazla olmamak koşuluyla grupla eğitim verilebilir. Ancak destek eğitim odası uygulamalarının verimini düşürmemek adına bu sayı 3 ile sınırlanmalıdır.

Okul Öncesi Eğitimde Kaynaştırma Öğrencisinin Kabulü

37-72 aylar arası (sonraki 4+4+4 düzenlemesi ile 37-66 ay) özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin okul öncesi eğitimi almaları zorunludur. Rehberlik Araştırma Merkezleri (RAM) içerisinde bulunan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu’nun düzenlediği rapor sonucunda çocuk okul öncesi kurumuna kabul edilir. Kabul edildiği sınıfın mevcudu 10 ise en fazla 2, mevcut 20 ise en fazla 1 kaynaştırma öğrencisi kabulü yapılır.