Orff Eğitimi ve Okul Öncesi

Orff yöntemi nedir?

Orff yöntemi isminden de anlaşılacağı üzere ünlü Alman besteci Carl Orff‘un geliştirdiği müzik, dans ve doğaçlamanın önemsendiği bir müzik yaklaşımıdır. Özellikle okul öncesi dönem çocuklarının müzik eğitimlerinde dünyaca kabul görmüş ve oldukça başarılı sonuçlar alınmıştır.

Orff yönteminin dayandığı esaslar

Orff eğitimini doğaçlama, dans, ritm, drama ve hareketi esas alıp, çocuğun kendini özgürce dışa vurabileceği temeller üzerine inşa edilmiştir. Orff eğitiminin temel sayıltılarından birisi çocuğun bedensel olarak müziği dışa vurma ihtiyacının olduğudur.

Bu esaslar göz önünde bulundurulduğunda okul öncesi dönem için oldukça uygun bir yaklaşım olduğu çıkarımına ulaşılabilir. Okul öncesi dönem çocuğunun müzik algılarını, onun gelişim dönemlerinin ihtiyaçlarını karşılayarak geliştirmesi konusunda Orff yaklaşımı oldukça önemlidir.

Orff yöntemi uygulamaları

Orff eğitiminin uygulamasında temeli çocuğun hoşuna gidecek, ilgisini uzun süre koruyabileceği etkinlikler alır. Çocukların doğal olarak yakalayabilecekleri basit ritmler, Orff çalgıları ve çocukların kendilerini özgürce dışa vurabilecekleri dans-devinim etkinlikleri kullanılabilir.

Orff yöntemi uygulamaları öğrenci-uygulayıcı rolleri bakımından geleneksel yöntemlerden farklılık gösterir. Çocuğa doğrudan bir şeyi öğretme, doğru yapmasını dayatma gibi yollar tercih edilmez. Çocuğun müziği algılaması ve bedenini ve bunun dışında birçok ögeyi müziğin bir parçası olarak kullanması amaçlanır. Orff eğitimi uygulayıcısı birçok modern okul öncesi yaklaşımında olduğu gibi rehberlik eden, sınıfta merak güdülerini tetikleyen bir role sahiptir. Öğretmenin bu rolü çocukların kendilerini daha özgür biçimlerde dışa vurmalarına, dışlanma-başarısız olma korkuları olmaksızın müzikten keyif almalarına olanak verir.

Orff eğitimi uygulamalarında uygulayıcı ve diğer bireyler, sınıftaki tüm bireylere ve çalışmalarına saygıyla yaklaşırlar. Bu sosyal kabul, tüm çocukların kendilerini korkusuzca ve özgürce ifade etmelerini sağlar. Başarı-takdir gibi durumlarla bir bireyin önplana çıkarılması da istenmeyen bir durumdur.

Orff eğitiminin bir parçası da dramadır. Müziğin hareketle bir bileşimi olan dansın yanı sıra drama çalışmaları bir öykü çerçevesinde Orff çalgıları da kullanılarak yapılabilir.

Orff çalgıları

Birçok Orff enstrümanı okul öncesi dönem çocuğunun bedensel gelişimine uygundur ve motor becerilerini destekleyici bir niteliktedir. Aynı zamanda çalgılar çocukların özgürce dokunabileceği, keşfedebileceği, çeşitli yollarla sesler çıkarabileceği, dayanıklı çalgılardır. Orff çalgıları herhangi bir akort işlemine gereksinim duymazlar.

Kimi Orff çalgıları;

• Kastanyet
• Zil
• Marakas
• Glockenspiel
• Tef
• Bango
• Çelik üçgen
• Ritm çubukları ve çeşitli davullar
• Ksilofon

Türkiye’de Orff Eğitimi

Orff eğitimi ülkemizde ilk olarak Katja Ojala Koçak tarafından 1999 yılında Özel Alev İlköğretim Okulu ve Anaokulu’nda uygulanmaya başlanmıştır. Hala Orff yaklaşımını başarıyla uygulamakta

Güher ve Süher Pekinel tarafından 2010-2011 yıllarında Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak Anadolu Orff Projesi adıyla bir çalışma yürütüldüyse de, sanıyorum etkileri günümüze dek sürmedi. 2016 Nisan’ında Finansbank desteği ile proje yeniden devam ediyor. 3 eğitimci, 9 ay boyunca Avusturya’da eğitim alacaklar ve Anadolu’da Orff eğitimini yaygınlaştırma çalışmaları yapacaklar.

Orff eğitiminin Türkiye’de öğretmenlerce iyi anlaşılması ve devlet okullarında uygulama alanları bulabilmesinin en önemli yollarından biri de Okul Öncesi Öğretmenliği programları müzikle ilgili derslerin içeriklerinde Orff eğitimine yer vermek olacaktır. Bu noktada en büyük şansım Dokuz Eylül Üniversitesi’nde Doç.Dr Banu ÖZEVİN‘den ders almak oldu sanırım. Kendisine bu yazı vesilesiyle öğrettikleri için teşekkür ediyorum.