Okul öncesinde müziğin yeri
Okul öncesinde müziğin yeri
Her çocuk doğumu ile birlikte -hatta doğum öncesinde de- seslere tepki verir. Doğumdan sonra çevresel uyaranlardan edindiği müzikal seslere ilgisi yüksektir. İlk 1 yaşta anne sesinden ninniler, daha sonra çevresinden, televizyondan duyduğu ezgisel seslerle müziğe ilgi başlar.
Okul öncesi dönem müziğe ilginin başlaması, yönlendirilmesi ve sürdürülmesi açısından oldukça önemli bir aralığı kapsar. Bu sebeple okul öncesi öğretmenlerinin müzik eğitimi yaklaşımlarını bilmeleri, bir enstrümanla ilgilenmeleri, kültürün getirdiği müzikal etkileri kavramaları öğrencilerinin müziğe yaklaşımlarını etkilemek noktasında önem taşır.
Bu noktada okul öncesi öğretmenlerinin izleyeceği genel yaklaşım öğrencilerinin müziğe karşı ilgilerini yüksek tutmak, öğrencilerin enstrümanları ve sesleri tanımalarını, seslerinin farkında olmalarını ve iyi kullanmalarını sağlamak ve nitelikli müzik eserlerine maruz kalmalarını sağlamak olmalıdır. Öğrencisini çok yönlü tanıyan ve geliştiren bir öğretmen, öğrencinin sınıfta neler yapabileceğini ve ihtiyaçlarını analiz edip öğrencinin azami düzeyde verim alabileceği müzik etkinlikleri tasarlar. (Sınıfta ne gibi müzik etkinlikleri yapılabileceği konusuna sanıyorum önümüzdeki günlerde değineceğiz.)
Okul öncesi dönemde yeterli becerileri edinebilmiş birey ileride müzikal yeteneği açısından oldukça avantajlı bir durumda olmanın yanı sıra yetişkinliğinde müziği yaşamının içerisine almış, nitelikli müziği tanıyan bir birey olur.
İyi bir müzik gelişimi için okul öncesi öğretmeni neler yapabilir?
- Sınıfta çeşitli enstrümanların var olması sağlanmalı, bu enstrümanların kullanımında çocuğun özgür olması sağlanmalıdır. Eğer enstrüman temininde sıkıntı yaşanıyorsa, birçok ritm enstrümanı öğretmen tarafından kolayca yapılabilir. En azından şarkı söylerken ritm tutma etkinliklerinde marakas gibi, basit ritm araçları kullanılması sağlanmalıdır.
- Sınıf içi müzik etkinliklerinde kullanılacak eserlerin nitelikli olmasına özen gösterilmelidir. Çocuğun ulusal ve evrensel eserleri tanıması aynı ölçüde önemsenmelidir. (2014 yılında yapılan Milli Eğitim Şurası’nda bu konuya özel olarak değinilmiş, uygun enstrümanlarla ile ulusal müzik çalışmalarına yer verilmesi kararlaştırılmıştır.)
- Her çocuk dans etmekten keyif alır. Okul öncesi müzik etkinliklerinde devinime mutlaka yer verilmelidir. Orff esinli etkinliklerle çocuğun müzikten keyif alması, bu süreçte psikomotor gelişiminin desteklenmesi sağlanabilir.
- Müzik çeşitli etkinliklerle birleştirilebilir. Örneğin bir sanat etkinliği esnasında kimi klasik müzik eserlerinin dinlenmesi çocukların etkinliğe daha iyi odaklanmalarını ve yaratıcılıklarını ortaya çıkarmalarını sağlayabilir. (Ayrıca bakınız: Klasik müziği çocuklarımıza nasıl sunmalıyız?)