Çocuklarda besin alerjisi

Besin alerjisi, vücudun besinlerde yer alan proteinlere karşı geliştirdiği, aşırı hassasiyet ve tepki durumu olarak tanımlanmaktadır.

Ailelerinde besin alerjisi veya alerji kaynaklı bir başka hastalık bulunan bebekler besin alerjisinde risk grubundadırlar. Genel anlamda, besin alerjisi doğumdan sonraki ilk 1-2 yıl içinde daha sık etki ortaya çıkmaktadır. Besin alerjisi çocuklarda yetişkinlere oranla daha sık ortaya çıkar.

Çocuklarda Besin Alerjisi Neden Kaynaklanır?

Çocuklarda görülen besin alerjisi, çocuk vücudunun, herhangi bir yiyeceğe karşı, o yiyeceği zararlı olarak algılayarak tepki vermesidir.

Besin alerjilerinin temelinde, bağışıklık sisteminin besinin içindeki alerjiyi tetikleyen maddeye karşı antikor oluşturması süreci vardır. Bunun sonucunda eğer, kişi aynı yiyecekle ilerleyen zamanlarda yeniden karşılaşırsa vücut kendini korumak için tekrardan kimyasallar salgılar. Salgılanan bu kimyasallar alerjilerin etkilerini oluşturan mekanizmaları harekete geçirmektedir.

Alerji etkisi gösterilen gıda tüketildikten hemen sonra belirtiler görülmeye başlar. Bu belirtiler bazen basit deri döküntüleri, bazen ciltte şişlikler, kaşıntılı lezyonlar, egzama benzeri döküntüler olabilir.

Bazen barsak ve mide ile ilgili kusma, karın ağrısı ve ishal belirtileri görülmektedir. Daha ciddi alerjik durumlarda hırıldama, nefes darlığı, dudakta şişme, yüzde şişme gibi durumlar görülür.

Besin alerji sıklığı, 3 yaş altı çocuklarda %3 civarındadır. Birçok besin alerjen niteliktedir ancak hayvansal gıdalar, süt ve yumurtaya karşı geliştirilmiş alerjiler en sık karşılaşılan çocuk besin alerjileri türleridir. Hayvan etlerinde seyrek görülürken, bitkisel gıdalardan en sık çilek, ceviz, çikolata ve tahıllara karşı alerjik reaksiyon görülür.

Hangi gıdalar çocuklarda alerjiye sebep olur

Herhangi bir gıda besin alerjisine neden olabilir, ancak çoğu gıda alerjileri:

1. İnek sütü
2. Yumurta
3. Fıstık
4. Soya
5. Buğday
6. Fındık, ceviz, Antep fıstığı, kaju fıstığı
7. Balıklar (orkinos, Somon, morina)
8. Kabuklu deniz hayvanları (karides, ıstakoz gibi)

Gibi gıda türlerinde daha sık görülmektedir.

Besin Alerjisi Belirtilerini Çocukların Dil veya Ağızlarından Anlayabilir miyiz?

Besin Alerji belirtileri küçük çocuklarda ellerini ağızlarına sokma, dillerini kaşımaya veya çekmeye uğraşmaları ile anlaşılabilir. Bazı çocuklarda nadir de olsa ses değişikliği görülmektedir. Şu şekilde anlaşılabilir;

1. Yemeğin çok baharatlı olduğunu söylemesi
2. Dilinin yandığını ya da acıdığını söylemesi
3. Birisi sanki dile bir şeyler batırıyormuş hissi,
4. Dilin, ağzın kaşınması veya yanması,
5. Dilde sanki saç varmış gibi olması,
6. Boğazına bir şey sıkışmış gibi hissediyor olması,
7. Kulak içinin kaşınıyor olması

Çocuklarda besin alerjisine yönelik belirtiler görüldüğü zaman en hızlı şekilde doktora müracaat edilmelidir. Doktor eğer gerekli görürse alerjinin tespitine yönelik çeşitli testler uygulamaya karar verebilir.

Besin alerjisi tedavisi

1. Besin alerjisi tanısı konulduğunda söz konusu gıda çocuğa aksi doktor tarafından söylenilmedikçe verilmemelidir.
2. Hazır besinlerde içeriği okunmadan alınmamalıdır.
3. Hafif alerjik reaksiyonlar basit ilaçlar ile tedavi edilirken, şiddetli alerjik reaksiyonları olan çocuklarda, doktor adrenalin enjektörleri kullanmayı tavsiye edebilir.
4. Besin alerjisi olan çocukların, varsa bakıcısına, öğretmenlerine bilgi verilmelidir. Özellikle okul öncesi dönemde çocuğun alerji hakkında bilgi ve duyarlılığa sahip olmadığı düşünülürse, okul öncesi kurumu ile bu konu detaylı bir şekilde görüşülmeli ve yemekhane menüleri kontrol edilmelidir. Öğretmen ve diğer okul personelinin çocuğun nelere karşı alerjisi olduğunu ve herhangi bir belirtide ne yapmaları gerektiğini bilmeleri çok önemlidir.