Pandemi Sürecinin Psikolojik Yansımaları

Dünyayı kasıp kavuran, binlerce kişiyi etkisi altına alan ve ciddi rakamlarla can kaybına sebep olan yeni tip virüs Covid-19 un yol açtığı pandemi sürecinin getirdiği sosyal mesafe, sokağa çıkma yasağı, çalışmaya ara verme gibi kısıtlamalar geniş kitlelere yayılan psikolojik etkiler yaratmaya devam ediyor. Şimdiye kadar tüm dünya ülkelerini eş zamanlı ve aynı derecede etkileyen ilk olgu olma özelliği taşıması da bu etkilerin artmasına sebep olmakta. Peki Covid-19 ruhsal yaşantımızda nelere yol açıyor?

Pandemi Sürecinin Olumsuz Psikolojik Etkileri Nelerdir?

Ciddi koruyucu ve önleyici tedbirlerin alındığı pandemi sürecinde başta kısıtlamaya tabi tutulan çocuklar ve yaşlılar olmak üzere birçoğumuzda olumsuz psikolojik etkiler başgöstermiştir.

Endişe, Korku

İnsan zihni karmaşa ve belirsizliğe karşı düzen kurma eğilimi gösterir. Birçok konuda belirsizlik durumunun devam ettiği pandemi sürecinde “Koronavirüse ben de yakalanacak mıyım? Virüse yakalanırsam ne olur? Etrafımdaki insanlara bulaştırır mıyım? Ailemden birine virüs bulaşır mı? Ellerimi yeterince yıkadım mı? Hijyene yeterince dikkat ediyor muyum? Normal yaşantıma ne zaman döneceğim?” gibi düşünceler üzerinde fazla yoğunlaşıldığında kişide kaygı, korku, depresif davranışlar, panik atak ve obsesif davranışlarda artış görülür.

Engellenmişlik Hissi

Pandemi sürecinde kademeli olarak konulan sokağa çıkma yasakları, maske takma zorunluluğu, sosyal mesafeye dikkat etme uyarıları, dikkatli ve hızlı yapılan alışverişler kişilerde özgürlüğünün kısıtlandığı hissi oluşturmaktadır. İş yaşamından uzak kalma, sosyal hayata ara verilmesi, eğlenceli aktivitelerden mahrum olma, yaşam alanının yalnızca ev ile kısıtlı kalması depresyon ve paranoya gibi psikolojik etkilerin artmasına sebep olmaktadır. Günlük faaliyetlerinde ve birçok alanda engellendiğini hisseden kişilerde ani ve yoğun öfke durumu görülmesi de olasıdır.

İletişim Sorunları

Okul ve iş yoğunluğundan çoğu zaman beraber vakit geçiremeyen aile bireylerinin stres ve gerginliğini atamadığı, farklı aktiviteler yapmaya fırsat bulamadığı pandemi sürecinde daha fazla vakit geçirmeye başlamasıyla birçok ailede iletişim problemlerinin beraberinde aile içi sorunları getirmesi kaçınılmaz olmuştur. Hatta bazı toplumbilimciler pandemi sürecinin sonrasında boşanma davalarının artacağı yönünde öngörüde bulunmaktadır.

Pandemi Sürecinin Olumsuz  Psikolojik Etkilerini Azaltmanın Yolları

Pandemi sürecinin psikolojik etkilerinin kontrol edilmesi bu sürecin en sağlıklı şekilde atlatılmasına ve normal hayata dönüşte kolay uyum sağlamaya yardımcı olacaktır. Bu amaçla belirsizlik ve karmaşaya değil psikolojik sağlığı korumaya odaklanılmalıdır.

• Covid-19 hakkında her haberi takip etmeye çalışmak, gereğinden çok bilgi edinmek, sürekli araştırma yapıp tüm yeni gelişmeleri öğrenme çabası yoğun kaygıya sebep olacağından gerçekçi olmayan ve fazla bilgiden kaçınılmalıdır.
• İnsan ilişkilerine ara verilmemeli, sosyal çevre ile iletişim kurmaya devam edilmelidir.
• Normalleşme sürecine uyum sağlamada zorlanmamak için günlük Rutinlere ve sorumluluklara devam edilmelidir.
• Beslenme ve uyku alışkanlıklarına dikkat edilmelidir. Evde yapılabilecek egzersiz hareketleri ve spor psikolojik rahatlama sağlayacaktır.
• Okul ve iş gibi sorumluluklardan dolayı vakit ayrılamayan film izleme ve kitap okuma gibi boş vakti değerlendirme etkinliklerinin aile üyeleriyle beraber yapılması kaygıyı ve endişeyi zihinden uzaklaştıracağı gibi aile içinde sağlıklı iletişim kanallarının açılmasını da sağlar. 
• Sevilen hobilere zaman ayırmak ya da yeni hobiler edinmek yaratacılığı güçlendirerek kişiye iyi hissettirir.
• Tüm önlemlere rağmen pandemi sürecinin olumsuz etkileri kontrol edilemezse uzmanlardan yardım almak faydalı olacaktır.