Tırnak Yeme Davranışı ve Önlenmesi

Tırnak yeme davranışı genellikle 3-4 yaşından önce ortaya çıkmayan, uyum ve davranış bozukluklarına işaret eden bir davranıştır. Tırnak yeme davranışı tıpkı diğer uyum ve davranış bozuklukları gibi ciddiye alınmalı ve çözümlenmelidir.

Tırnak yeme davranışının nedenleri

Tırnak yeme davranışını tetikleyen birçok neden olmakla birlikte genellikle bir güvensizlik ve travma belirtisi olarak kabul edilir.

  • Baskıcı – otoriter aile tutumları ve gergin ev ortamı
  • Özgüveni zedeleyici, aşırı eleştirel, azarlayıcı tutumlar
  • Erken çocuklukta önemli bir gereksinim olan ilgi ve sevgiden yoksun kalma
  • Ailede tırnak yiyen birinin model alınması, taklit edilmesi.
  • Kaygıya yönelten yaşanmış korku veya travmatik durumlar
  • Okulda veya akran ilişkilerinde sorunlar.
  • Tırnak yeme davranışını engellemek için sergilenmiş olan sert, baskıcı, veya aşağılayıcı önlemler sonucu tepkisel tutum.

Tırnak Yeme Davranışını Önlemek ve Çocuğa Karşı Tutumlar

Tırnak yeme davranışı üstte belirttiğimiz gibi genellikle çevre kaynaklı (genellikle kaygı) bir sorundur. Bu sebeple tutumların doğru şekillendirilmesi davranışın söndürülmesi açısından önem taşır. Ailenin bilinçsizce uygulayacağı tedbirler tırnak yeme davranışının artmasına sebep olabileceği gibi başka psikolojik sorunlara yol açabilir.

Bu sebeple tüm uyum – davranış bozukluklarında olduğu gibi bir uzmandan yardım almak, bilinçsiz tutumlardan kaçınmak gerekir.

Ailelerin tırnak yeme davranışını yok etmek için öncelikle davranışı görmezden gelmeleri gerekir. Bir süre görmezden gelme sonucunda davranış azalmaksızın devam ediyorsa davranışa sebep olabilecek çevresel etkenler (gergin aile ortamı, travmatik yaşantılar, özgüven zedeleyici tutumlar vs.) yok edilmelidir. Çocuğun ilgi ve sevgi ihtiyacının karşılandığı, demokratik ve olumlu bir atmosfere sahip aile ortamında yaşama hakkı vardır. Öncelikle çevresel şartlar düzenlenmeli, çocuğun özgüvenini destekleyici yaşantılar edinmesine olanaklar sağlanmalıdır.

Aynı zamanda davranışın önlenmesi geniş sosyal çevre işbirliğini gerektirir. Tüm aile bireylerinin bu duruma karşı tutarlı davranışlar sergilemesi, çocuğun akran grupları içerisinde veya okulda zedeleyici davranışlar yaşanması engellenmelidir. Çocuk tırnak yeme davranışı sergilediğinde ellerini aktif kullanacağı bir aktiviteye yönlendirilmesi ve tırnakların görece kısa tutulması yararlı olabilir.

Tırnaklara sürülen oje benzeri maddeler ve bilinçli tutum

Acı oje olarak tabir edilen maddelerin kullanımı ciddi sorunları beraberinde getirebilir.

Çoğunlukla kulağa oldukça basit bir önlem olarak gelse de tırnak yemeyi engellemek için tırnaklara sürülen oje benzeri maddeler bilinçsiz kullanımda çocuğun psikolojisine zarar verecek nitelikte olabilir. Tedavide doğru tutum için uzman desteği bu noktada çok önemlidir.

Eğer davranışın kaynağı bir kaygı, travmatik durum ya da olumsuz aile tutumları değilse, tırnak yeme davranışının altında model alma veya koşullanma gibi bir durum yatıyorsa bahsettiğimiz bu kimyasallar davranışın önlenmesi açısından faydalı olabilir. Ancak eğer davranışın kaynağı bu durumlarsa acı oje kullanılmasının davranışı baskılaması ve başka psikolojik problemler yaratması olağandır. Bu sebeple sorunun kaynaklarının öğrenilmesi, bir uzman tarafından değerlendirilmesi ve engelleme için sağlıklı bir yöntem seçimine gidilmesi gerekir.

Unutulmamalıdır ki, bireyin yaptığı her eylem onun psikolojisinin dışa vurumudur.

 

Mustafa Özkara

Dokuz Eylül Üniversitesi, Okul Öncesi Öğretmenliği (2015) ve Özel Eğitim Öğretmenliği (2019) mezunudur. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Özel Eğitim alanında yüksek lisans eğitimini sürdürmekte ve Özel Eğitim Öğretmeni olarak çalışmaktadır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.